ตั้งอยู่ห่างจากอำเภอเชียงแสนไปตามเส้นทาง เชียงแสน - เชียงของ ประมาณ 4 กิโลเมตร เดิมมีชื่อว่า “วัดสบคำ” ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำโขง ต่อมาฝั่งแม่น้ำโขงได้พังทลายลงทำให้บริเวณของวัดพังลงใต้น้ำโขงเกือบหมดวัด คณะศรัทธาจึงได้ย้ายวัดไปอยู่ที่ใหม่ซึ่งตั้งอยู่บนเนินเขา ซึ่งไม่ไกลจากวัดเดิม ในช่วงสมัยของอาณาจักรโยนกวัดร้างแห่งนี้กำลังอยู่ในช่วงที่เจริญรุ่งเรืองสุดขีด สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นวัดที่สำคัญ
พระพุทธรูปหลวงพ่อผาเงาที่ขุดค้นพบแห่งนี้ถูกสร้างและฝังอยู่ใต้พระพุทธรูปองค์ใหญ่ (พระประธาน) เพื่อปิดบังซ่อนเร้นกลัวถูกโจรกรรมจากพวกนิยมสะสมของเก่าและมีการค้นพบพระพุทธรูปหลวงพ่อผาเงา เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2519 เวลา 14.00 น. เมื่อคณะศรัทธาได้ปรับพื้นที่เรียบร้อยแล้ว ทุกคนต่างปีติยินดี เมื่อได้พบว่าใต้ตอไม้หน้าฐานพระประธานมีอิฐโบราณก่อเรียงไว้เมื่อยกอิฐออก จึงได้พบพระพุทธรูปมีลักษณะสวยงามมาก ผู้เชี่ยวชาญโบราณวัตถุวิเคราะห์ว่าพระพุทธรูปองค์นี้มีอายุระหว่าง 700 - 1,300 ปี คณะทั้งหมดจึงได้พร้อมกันตั้งชื่อพระพุทธรูปองค์นี้ว่า “หลวงพ่อผาเงา” และเปลี่ยนชื่อวัดใหม่เป็น “วัดพระธาตุผาเงา” ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา
พิกัด GPS. วัดพระธาตุผาเงา อ.เชียงแสน เชียงราย : 20.244044, 100.108013